 |
 |
|
| |
|
|
1. Zihin Nedir?
Eski
terbiye kitaplarından birinde, "Zihin bir meleke-i umumiyyedir ki, nefs anınla
kesb-i ma'rifet eder. Ma'rifet veya ma'lümât (ise) ruhun bir fiilidir, bir
vâkıadır."(71) denilmektedir. Günümüz eğitim sözlüklerinde ise çeşitli
tariflere rastlanmaktadır. Birkaçını sıralayacak olursak;
"Zihin, bilincin irade ve heyecan
karışmadan algılama ve düşünme kısmı, anlayış ve kavrayıştır."(72)
"Zihin, her türlü bilinçlilik ve zekâ
biçimlerini anlatan genel bir terimdir."(73)
"Zihin, anlama, bilme ve unutmama
kuvvetidir."(74)
Zihnî gelişimin hangi yaşta başladığı
kesin sınırlarla belirlenemez; arıcak, bazen birinci yaşın sonunda, fakat çoğu kere
ikinci yaşın başlarında beliren yürüme hareketleri, eşyayı birbirinden ayırdetme
ve dildeki gelişmeye, çocuğun zihnî güçlerinin faaliyet ve inkişâfı gözüyle
bakılabilir.(75) Bu inkişâf başladığı andan itibaren gelişme ve olgunlaşma
gösterecektir. Bu süreç içinde ise, zekâ, taklit, hayâl ve dil gibi diğer zihnî
güçler ortaya çıkacaktır.
Biyolojik gelişme gibi zihnî gelişme de
önceden bilinebilen bir sıra takip etmekte, doğuştan mevcut olan bazı kabiliyetlerin
ortaya çıkması ve bunlara yenilerinin eklerımesiyle kendini göstermektedir.
Sözgelimi, doğuştan konuşma kabiliyetine sahip olan bebek, başlangıçta birtakım
manasız seslerden sonra, heceler ve kelimelerle cümleler kurabilmektedir.(76)
Zihnî gelişim içinde sırasıyla, zekâ ve
gelişiminden, dil gelişimi ve çocuk zihniyetinin temel yapılan olarak bilinen
Egosantrizm ile Artifısializm'den bahsedeceğiz.
71. Necmeddin Sâdık. İlmi
Terbiye-i Etfâl, İst. 1333, s. 37.
72. Pars Tuğlacı, Okyanus, İst 1972, VI, 3093.
73. R. Alaylıoğlu-A. Oğuzkan, Ansiklopedik Eğitim Sözlüğü, İst
1976, s. 348.
74. Ferit Develioğlu, Osmanlıca-Türkçe Lûgat, Ank. 1970, s. 1428.
75. Egemen, age, s. 103.
76. Samuk, age, s. 2
Dr.Mehmed Emin Ay
| |
|
|